Wady wzroku u dzieci stają się coraz bardziej powszechne. Jedną z najczęstszych wad wzroku jest krótkowzroczność (miopia).
O krótkowzroczności mówimy, gdy w układzie optycznym oka wiązka światła ogniskuje się przed siatkówką wskutek następujących czynników:
- nadmierna siła układu optycznego oka - siła łamiąca oka zbyt mocno załamuje promienie świetlne,
- zbyt długa oś optyczna - wydłużona gałka oczna.
Jak rozpoznać krótkowzroczność u dzieci, by we właściwym czasie wdrożyć odpowiednie postępowanie?
Rozpoznanie krótkowzroczności u dzieci może stanowić wyzwanie. Często objawy są subtelne, a dziecko nie zgłasza problemów z widzeniem.
Regularne badania wzroku powinny być przeprowadzane nawet u małych dzieci, są one niezmiernie ważne, gdyż:
- wolno postępujący wzrost wady wzroku aktywuje w oku dziecka mechanizmy kompensacyjne maskujące obecność niemiarowości,
- nieskorygowana i wolno rozwijająca się wada wzroku to brak punktu odniesienia, do którego dziecko może porównać ostrość wzroku i zakomunikować pogorszenie widzenia,
- jeśli wada wzroku dotyczy jednego oka, funkcje wzrokowe przejmie oko z lepszą ostrością wzroku, w skrajnych przypadkach prowadząc do tłumienia sygnałów z oka niemiarowego.
Mrużenie oczu u dziecka to jeden z typowych sygnałów alarmowych. Jeśli dziecko mruży oczy podczas oglądania telewizji, patrzenia na tablicę w szkole lub próbując dostrzec coś w oddali, może to oznaczać, że ma trudności z wyraźnym widzeniem na większe odległości.
Możliwe objawy współistniejące z krótkowzrocznością:
- trzymanie książek, zeszytów czy urządzeń elektronicznych bardzo blisko twarzy,
- siadanie blisko telewizora lub monitora komputera,
- niechęć do zmieniania otoczenia,
- preferencja zachowań statycznych - np. niechęć do jazdy rowerem, wspinania się, biegania,
- trudności z rozpoznawaniem osób lub przedmiotów z większej odległości.
Jeśli zauważysz którykolwiek z tych objawów u swojego dziecka, jak najszybciej skonsultuj się ze specjalistą. Diagnoza na wczesnym etapie rozwoju wady i wdrożenie właściwego postępowania mogą znacząco wpłynąć na przebieg rozwoju krótkowzroczności.
Przyczyny krótkowzroczności u dzieci - jakie możesz podjąć działania zmniejszające ryzyko rozwoju miopii?
Przyczyny krótkowzroczności u dzieci są złożone i mogą obejmować zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe.
Czynniki genetyczne
W wielu przypadkach krótkowzroczność ma podłoże dziedziczne – jeśli jedno lub oboje rodziców ma krótkowzroczność, z dużym prawdopodobieństwem, ich dziecko również będzie miało tę wadę wzroku. Chociaż genetyczne predyspozycje do krótkowzroczności nie mogą być zmienione, istnieją pewne działania, które mogą pomóc w spowolnieniu rozwoju tej wady wzroku u dzieci.
Czynniki środowiskowe - negatywne
Dzieci spędzające dużo czasu na aktywnościach wymagających intensywnego skupienia wzroku na bliskich przedmiotach, takich jak czytanie, korzystanie z komputerów i smartfonów, są bardziej narażone na rozwój krótkowzroczności. Najważniejszym elementem profilaktyki krótkowzroczności jest dbałość o odpowiednie warunki pracy z bliska.
Należy zapewnić dziecku:
- dobre oświetlenie podczas czytania i odrabiania lekcji,
- regularne przerwy w czasie korzystania z komputerów i smartfonów - co 20 minut warto zrobić przerwę, podczas której dziecko spojrzy na coś oddalonego o co najmniej 6 metrów przez co najmniej 20 sekund.
Czynniki środowiskowe - pozytywne
Spędzanie czasu na świeżym powietrzu to mniejsze ryzyko rozwoju krótkowzroczności. Regularna ekspozycja na naturalne światło dzienne oraz większa ilość czasu spędzanego na patrzeniu na odległe obiekty, może zmniejszyć ryzyko rozwoju krótkowzroczności. Aktywności na świeżym powietrzu, takie jak bieganie, jazda na rowerze czy gra w piłkę, nie tylko poprawiają ogólną kondycję fizyczną, ale także pozytywnie wpływają na zdrowie oczu Twojego dziecka.
Co robić, jeśli dziecko ma krótkowzroczność? Jakie postępowanie wdrożyć, by zapewnić dziecku odpowiednią ostrość wzroku i zapobiec komplikacjom w przyszłości?
Spowalnianie progresji krótkowzroczności u dzieci jest niezbędne!
Gdy u dziecka zostanie zdiagnozowana krótkowzroczność, kluczowe jest podjęcie odpowiednich kroków w celu ograniczenia progresji wady wzroku. Najważniejszym krokiem jest dobranie odpowiednich okularów dla dzieci, które skorygują wadę wzroku i stworzą warunki do prawidłowego widzenia zarówno w szkole, jak i podczas codziennych aktywności.
Oko dziecka to organ, w którym trwa dynamiczny rozwój procesów widzenia obuocznego: jednoczesnej percepcji, fuzji, widzenia stereoskopowego. Dzieci uczą się koordynacji przestrzennej ręka - oko, pojawia się dominacja oka. Prawidłowa ostrość wzroku warunkuje widzenie plamkowe, decyduje o korespondencji siatkówek, a także stanowi bodziec dla utrzymania równowagi mięśni gałki ocznej.
Nieskorygowana wada wzroku może stanowić przeszkodę w prawidłowym rozwoju widzenia na poziomie kory mózgowej, prowadzić do zaburzeń w przetwarzaniu bodźców wzrokowych co z kolei może skutkować trudnościami w nauce i rozwoju poznawczym. Długotrwałe zaniedbanie korekcji wzroku może spowodować trwałe obniżenie ostrości wzroku. Dlatego wczesne wykrycie miopii i jej odpowiednia korekcja, są kluczowe dla zapewnienia prawidłowego rozwoju wzrokowego dziecka z niemiarowością układu optycznego oka.
Korekcja wady wzroku
- Jednoogniskowe szkła okularowe lub jednoogniskowe soczewki kontaktowe - pozwalają na wyraźne widzenie zarówno z bliska, jak i z daleka.
- Specjalne soczewki okularowe lub kontaktowe - zmieniają sposób, w jaki światło skupia się na siatkówce. Nowoczesna konstrukcja soczewek okularowych MiYOSMART zapewnia wyraźne widzenie, a przede wszystkim wpływa na spowolnienie wzrostu gałki ocznej spowalniając jednocześnie postęp krótkowzroczności u dziecka.
Regularne kontrole stanu zdrowia oczu dziecka przez specjalistę są konieczne. W niektórych przypadkach postęp krótkowzroczności może być bardzo szybki. Oko dziecka podlega dynamicznym zmianom. Warto odwiedzać specjalistę przynajmniej raz w roku, aby ocenić jakość widzenia dziecka i konieczne wprowadzenie dodatkowych metod terapeutycznych.
