To, w jaki sposób widzimy i jak komfortowo czujemy się w okularach, w ogromnym stopniu zależy od wybranych soczewek korekcyjnych. Dzisiejsze możliwości technologiczne pozwalają na zaprojektowanie szkieł okularowych, które poprawiają komfort widzenia, uwzględniając przy tym nasz wiek, miejsce pracy czy styl życia. Jak wybrać najlepsze dla siebie?
Soczewki okularowe – jak działają?
Podstawowe wady wzroku związane z refrakcją oka, czyli załamywaniem się promieni świetlnych przechodzących przez układ optyczny oka, to krótkowzroczność, nadwzroczność i astygmatyzm. Wady te leczy się przy użyciu soczewek korekcyjnych.
Bardzo ważne jest, aby uświadomić sobie, że to, czy dane okulary korekcyjne będą prawidłowo korygować naszą wadę wzroku i dobrze służyć nam na co dzień, zależy od dwóch elementów: oprawek okularowych i szkieł do okularów. Wybrane soczewki powinny jak najlepiej odpowiadać na nasze wzrokowe potrzeby i oczekiwania.
Rodzaje soczewek okularowych – jak je dzielimy?
Rodzaje szkieł okularowych różnią się między sobą budową, konstrukcją, materiałem, z jakiego zostały zrobione, jak również typem wykorzystanych filtrów i powłok. Wymagania dotyczące widzenia oraz styl życia każdego z nas mogą się istotnie różnić, dlatego indywidualny dobór szkieł pozwoli nie tylko skorygować wadę, ale sprawić, że korzystanie z okularów będzie przyjemnością.
Żeby dokonać trafnego wyboru, warto poznać najpopularniejsze rodzaje szkieł okularowych i wiedzieć, czym różnią się między sobą. Pozwoli to zrozumieć nie tylko właściwości poszczególnych rodzajów soczewek, ale również różnicę w ich cenie.
Biorąc za kryterium budowę soczewek okularowych, możemy rozróżnić:
Soczewki jednoogniskowe
Soczewki jednoogniskowe to podstawowy i najbardziej popularny rodzaj szkieł okularowych. Takie soczewki posiadają jedną moc korekcyjną rozmieszczoną równomiernie na całej swojej powierzchni i najczęściej służą do korygowania wady wzroku na daną odległość: krótkowzroczności (soczewki okularowe ujemne, tzw. minusy) lub nadwzroczności (soczewki okularowe dodatnie, tzw. plusy), jak również astygmatyzmu.
Okulary korekcyjne wyposażone w soczewki jednoogniskowe przeznaczone są zazwyczaj do jednej funkcji, to znaczy albo do czytania, albo do patrzenia w dal. Alternatywą dla soczewek jednoogniskowych są soczewki dwuogniskowe, stosowane kiedy chcemy widzieć wyraźnie na dodatkową odległość, a tym samym być mniej zależni od okularów. Takie szkła mają dwie strefy, dzięki czemu zapewniają ostry wzrok na dwóch odległościach – daleko (górna część soczewki) i blisko (dolna część soczewki). Wadą tego rodzaju szkieł korekcyjnych jest wyraźna granica oddzielająca strefę z mocą do bliży od strefy z mocą do dali.
Soczewki progresywne
Soczewki progresywne pod względem budowy zapewniają najszersze spektrum działania, zapewniając wyraźne widzenie na każdą odległość. Szkła tego typu mają tzw. płynną ogniskową, która sprawia, że oko widzi w nich równie dobrze na dużą (górna część soczewki), pośrednią (środkowa część soczewki) i małą (dolna część soczewki) odległość. Jednocześnie wyglądają one jak soczewki jednoogniskowe – przejścia mocy są płynne, dzięki czemu nie mają wyraźnego oddzielenia części górnej i dolnej. To sprawia, że prezentują się estetycznie.
Szkła progresywne są optymalnym rozwiązaniem dla osób z prezbiopią. Zapewniają komfortowe i ostre widzenie na każdą odległość, bez konieczności ciągłej zmiany okularów.
Rodzaje soczewek okularowych różnią się między sobą również pod względem zabarwienia. Podstawową wersją są oczywiście szkła bezbarwne. Nie chronią one jednak przed konsekwencjami ekspozycji na światło słoneczne, która może być szkodliwa dla wzroku i prowadzić do dyskomfortu. Dlatego jako alternatywę dla soczewek bezbarwnych warto rozważyć:
Soczewki fotochromowe
Szkła korekcyjne fotochromowe pełnią podwójną rolę dzięki mechanizmowi zmiany zabarwienia soczewki pod wpływem działania promieni słonecznych. Bezbarwne w pomieszczeniach szybko adaptują się do zmiennych warunków oświetleniowych, ulegając ściemnieniu po zetknięciu się z promieniami słonecznymi. W ten sposób chronią wzrok przed niechcianymi odblaskami, nadmiernym wysiłkiem oraz przed promieniowaniem UV, zapewniając maksymalny komfort i najwyższą jakość widzenia zarówno w pomieszczeniach, jak i na zewnątrz. Szkła fotochromowe to dobry wybór, gdy nie chcesz zmieniać okularów z korekcyjnych na przeciwsłoneczne.
Soczewki przeciwsłoneczne
Chcąc chronić oczy przed ostrym światłem i szkodliwymi promieniami UV można zdecydować się również na soczewki okularowe zabarwione na stałe. Warto pamiętać, że okulary korekcyjne przeciwsłoneczne nie są już produktem trudno dostępnym. Obecnie producenci oferują szeroki wybór barwień, powłok antyrefleksyjnych oraz rodzajów soczewek barwionych. Dlatego każdy, niezależnie od swoich wartości korekcyjnych jest w stanie stworzyć dla siebie idealne okulary przeciwsłoneczne. Warto jednak wiedzieć, że wybór barwy soczewek okularowych nie powinien być podyktowany wyłącznie gustem. Każdy kolor oferuje bowiem ochronę przed słońcem różnej jakości.
Różnorodne wymagania dotyczące wzroku użytkowników okularów sprawiają, że standardowe soczewki nie muszą okazać się najlepszym rozwiązaniem dla wszystkich. Dlatego wybierając odpowiednie szkła korekcyjne, warto również dopasować ich rodzaj do trybu życia osoby, która będzie z nich korzystać.
Soczewki do pracy, do biura
Długotrwała praca przed monitorem komputera czy smartfona powoduje nadmierne obciążenie układu wzrokowego, co z czasem może prowadzić do pojawienia się uciążliwych objawów Cyfrowego Zmęczenia Wzroku (CZW). Dolegliwości te można zmniejszyć, stosując soczewki okularowe do pracy o specjalnych konstrukcjach oraz powłokach, tzw. soczewki relaksacyjne. Są to soczewki wspomagające akomodację, które posiadają wartość korekcji do dali w ich górnej części oraz niewielki dodatek rozluźniający akomodację umieszczony w dolnej części soczewki okularowej. Okulary korekcyjne wyposażone w takie szkła rozluźniają akomodację, zapewniając komfortowe i zrelaksowane widzenie w cyfrowej rzeczywistości.
Soczewki specjalistyczne
Producenci szkieł okularowych prześcigają się w coraz dokładniejszym dopasowaniu okularów do specyficznych potrzeb ich użytkowników. Mimo tego, nie zawsze jedna para jest w stanie posłużyć do każdej czynności. Dlatego na rynku znajdziemy również okulary korekcyjne do zadań specjalnych. W tej kategorii będą np. specjalistyczne soczewki okularowe o zwiększonym poziomie kontrastu dla tych, którzy sporo czasu spędzają za kierownicą lub soczewki zapewniające zwiększony poziom widzenia peryferyjnego dla tych, którzy aktywnie uprawiają sport.
Jakie szkła korekcyjne wybrać?
Nie ulega wątpliwości, że dobór szkieł okularowych jest ważną kwestią. Jest wiele czynników, które w procesie wyboru powinny być wzięte pod uwagę, a mnogość rozwiązań może przyprawiać o zawrót głowy. Dlatego warto skorzystać z pomocy optometrysty lub optyka, którzy jako specjaliści ochrony wzroku, pomogą dokonać najlepszego wyboru.
